Otyłość to choroba
26 maja 2022
Otyłość – częsta choroba, o której rzadko rozmawiamy
20 czerwca 2022
Zgodnie z danymi Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF Diabetes Atlas 10th edition 2021), 537 milionów dorosłych (w wieku 20-79 lat) na świecie, żyje z cukrzycą, z czego 61 milionów w samej Europie. Przewiduje się, że liczba ta wzrośnie do 643 milionów do 2030 roku i 783 milionów do 2045 roku.
W Polsce jest obecnie ponad 2,6 mln dorosłych chorych na cukrzycę, z czego ponad 1,7 mln osób jest niezdiagnozownaych. Dodatkowo, prawie milion Polaków ma upośledzoną tolerancję glukozy.
Cukrzyca cukrzycy nierówna
Cukrzyca jest grupą chorób metabolicznych, których wspólnym mianownikiem jest podwyższony poziom cukru we krwi. Istnieje wiele typów cukrzycy a każdy charakteryzuje się innym przebiegiem choroby.
Cukrzyca typu 1
To choroba autoimmunologiczna, wywołana przez nieprawidłową odpowiedź układu odpornościowego, który uznaje za obce i niszczy własne komórki beta trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Pacjenci z tym typem cukrzycy muszą przyjmować insulinę do końca życia (przez wielokrotne iniekcje lub przez pompę insulinową) i stanowią ok. 9% ogólnej liczby diabetyków. Ten typ cukrzycy najczęściej diagnozuje się u dzieci i młodzieży, ale może się pojawić u osoby w każdym wieku.
Cukrzyca typu 2
To najczęściej występujący typ cukrzycy, bo dotyczący aż 90% diabetyków. Wśród przyczyn można wyróżnić m.in. czynniki genetyczne i niezdrowy styl życia (nieprawidłowe nawyki żywienione i ograniczenie aktywności fizycznej), które prowadzą do insulinooporności i w konsekwencji do cukrzycy typu 2. Podstawą leczenia jest dostosowanie diety i zwiększenie wysiłku fizycznego, a w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta i stażu z chorobą, wprowadza się leki doustne lub insulinę. Ten typ cukrzycy najczęściej diagnozuje się u osób dorosłych, ale może się pojawić u osoby w każdym wieku.
Cukrzyca w ciąży
Ten rodzaj cukrzycy występuje jako cukrzyca ciążowa (zdiagnozowana hiperglikemia w trakcie ciąży) i cukrzyca przedciążowa (gdy kobieta chorująca już na inny typ cukrzycy zachodzi w ciążę). W przypadku cukrzycy ciążowej leczenie polega na zastosowaniu odpowiedniej diety i kontrolowaniu poziomu cukru we krwi; w niektórych przypadkach konieczne jest podawanie insuliny do porodu. Cukrzyca ciążowa zwiększa ryzyko pojawienia się cukrzycy u kobiety w przyszłości.
Cukrzyca typu MODY
To cukrzyca wywołana mutacją pojedynczych genów, która prowadzi do uszkodzenia komórek beta trzustki. Charakterystyczne dla tego typu cukrzycy jest diagnoza u kilku członków rodziny w kolejnych pokoleniach. Istnieje aż 11 podtypów cukrzycy MODY i jej leczenie może przybierać różne formy: od łagodnej (dieta) po intensywną (insulina). Ten typ najczęściej diagnozuje się u nastolatków i młodych dorosłych przed 35. rokiem życia.
Cukrzyca typu LADA
To cukrzyca o podłożu autoimmunologicznym, tak jak cukrzyca typu 1, ale rozwijająca się dużo wolniej, podobnie do cukrzycy typu 2. Leczenie zmienia się wraz z rozwojem choroby, na początku często wystarczy dieta i leki doustne, jednak z czasem konieczna jest insulinoterapia. Ten typ najczęściej diagnozuje się u osób między 35. a 50. rokiem życia, ale może się również pojawić u osób starszych.
Inne typy cukrzycy
Wśród mniej znanych typów cukrzycy znajduje się m.in. cukrzyca wtórna, która jest wywołana poważnym przewlekłym schorzeniem (np. rakiem trzustki).
Czy cukrzyca jest niepełnosprawnością?
Niepełnosprawność jest silnie utożsamiana z widocznym uszkodzeniem czy niesprawnością ciała lub jego części, dlatego w temacie cukrzycy wzbudza duże kontrowersje. Z punktu widzenia prawa niepełnosprawność jest pewnym defektem organizmu, wpływającym na wybrane aspekty życia. Osoby z cukrzycą są sprawne fizycznie i intelektualnie, ale choroba wymaga od nich dodatkowych obowiązków, które sprawiają, że codzienność diabetyka znacznie różni się od codzienności osoby zdrowej. W stanie ciężkiej hipoglikemii lub hiperglikemii osoba z cukrzycą staje się praktycznie zależny od drugiej osoby. Dodatkowo, nieodpowiednio prowadzona choroba może prowadzić do permanentnej niepełnosprawności, a nawet śmierci, dlatego tak ważne jest by cukrzyca była traktowana poważnie, zarówno przez samych diabetyków, jak i ich otoczenie.
